Diego Maradona is dood, leve Berto Méndez?

Vier jaar geleden was ik voor mijn boek over het WK van 1930 in Montevideo eerst een week in Buenos Aires. Ik botste er toevallig op Diego Armando. Dat dacht ik toch gedurende een fractie van een seconde. 

Op een grasperk sta ik bij een gesimuleerd kerkhof voor de Argentijnse slachtoffers van de Falkland oorlog in 1982. Voor de Argentijnen zijn de Malvinas -zoals de eilandengroep ter hoogte van Patagonië in het Spaans heet-, Argentijns grondgebied en geen Brits. Officieel zijn de Falkland Brits overzees gebied met een beperkte vorm van zelfbestuur. Ruim drie decennia na het conflict weigert Argentinië zich daarbij neer te leggen. Nationalisme, vaderlandsliefde ten top op de Plaza de Mayo. Overal wapperende vlaggen. Maar voor Diego is hier geen plaats.

Wat verderop echter wel. In de calle Defensa die vanop de Plaza de Mayo naar de wijk San Telmo loopt, en een aaneenrijging is van antiek -en vintagewinkels, is Diego nooit ver uit de buurt. De weg leidt verderop dan ook naar La Boca, de kleurrijke wijk waar La Bombonera staat, het stadion van de Boca Juniors. De club waar Maradona groot werd en razend populair. Boca was niet zijn eerste club. Dat was Argentinos Juniors uit El Paternal waar hij een jaar speelde.

Als ik bij de befaamde ‘caminito’ aankom, een wandelpad dat toeristen door de Boca-wijk loodst, staat Diego mij hoogstpersoonlijk op te wachten. Hij wil zowaar met mij op de foto. Ik begrijp dat nogal wat mensen in deze val trappen. De gelijkenis is treffend. Maar niet met mij! De man die mij aanspreekt staat is een duplicaat van de echte Maradona. Hij noemt zichzelf officieel ‘el doble’ of ‘el clon’. De enige echte en dus officiële dubbelganger of de gekloonde versie. Zijn echte naam luidt  Berto Méndez. Hij verdient goed aan de honderden toeristen die met hem op de foto te gaan. Honderd peso per foto, omgerekend zes euro. Ik ga ook met hem op de foto. Al was het maar om er bij collega’s en vrienden te kunnen uitpakken. Er zal toch wel iemand meegaan in het verhaal? Ik ken er alvast één die tot op vandaag twijfelt aan de authenticiteit van de ‘valse’ Maradona. Alleen daarom was het moeite om met hem op de foto te gaan.

Met eigen ogen stel ik vast dat er toch aardig wat toeristen zijn die geloven dat ze met de echte Diego op de foto mogen. Door een ‘literair’ toeval loop ik niet in zijn val. Uitgerekend deze week ben ik halfweg het boek ‘Uit en thuis’ van Karl Ove Knausgard en Frederik Ekelund, ‘over voetbal, vriendschap en andere zaken van levensbelang’. Daarin schrijven de twee auteurs elkaar tijdens het WK van 2014 dagelijks een brief over de wedstrijden die ze zien en over al het andere wat hen in het leven bezighoudt. Karl Ove Knausgard, een naar Zweden uitgeweken Noor, doet dat vanuit zijn woning in Glemmingebro nabij Ystad, het stadje in Zuid-Zweden dat bekend is geworden dankzij de serie Wallander. Knaussgard is die ie zomer evenveel bezig met de zorg voor zijn kinderen als met het WK. Frederik Ekelund schrijft vanuit zijn deeltijdse verblijfplaats Botafogo in Rio de Janeiro waar hij een nieuw leven tracht op te bouwen en het WK vooral met vrienden op café volgt. Al dan niet voorafgegaan of gevolgd door een onderling partijtje op het strand waarbij hij geregeld verwijst naar de wedstrijdjes die hij vroeger met Karl Ove in Zweden speelde. Ook telkens op het scherp van de snee.

In één van zijn brieven aan Karl Ove heeft Frederik het over een ontmoeting met Diego Maradona die zijn Braziliaanse vriend ter plaatse voor hem heeft georganiseerd. Frederik was ook in de waan dat hij de echte Maradona gezien en gesproken had en met hem zelfs een ritje in de wagen door de straten en langs de brede lanen van Rio had gemaakt. Hij kon zijn geluk niet op. Aan iedereen die het wilde horen, vertelde hij uitgelaten zijn verhaal. Ook aan zijn Braziliaanse vrouw die hem echter meteen weer met beide voeten op de grond zette. “Weet je dan niet dat zich hier een dubbelganger van Diego Maradona ophoudt die iedereen in de maling neemt?” De ontnuchtering en teleurstelling bij Frederik was zo groot dat hij zich wel voor het hoofd kon schieten. Gevangen in het web van zijn eigen naïviteit. En daarom maakte Berto Méndez op die heerlijke herfstmiddag bij mij geen schijn van een kans. Hij herinnerde zich het voorval met de Zweed op het WK nog vaag. Hij had er tientallen , misschien wel honderden het straatje ingestuurd die zomer van 2014 in Brazilië.

Moet Berto nu ander werk zoeken of zullen de Argentijnen in hem de surrogaat Maradona zien?